شاهنامه : قرآن پارسی 

 ٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭

 

صرفا برای اطلاعات عمومی آورده شده و بس. خواندن شاهنامه , بمانند خیلی از کتابهای تاریخی - ادبی پارسی زبان ( از گلستان و بوستان سعدی بگیرید تا نوشته های زیبای مولانا ...) , پر از اسطوره های دلپذیر و داستانهای شیرینی ست که برای عاشقان فرهنگ و هنر ایران باستان مملو از معرفت و دانش میباشد. همانگونه در دیگر فرهنگ ها و زبانها چنین اسطوره ها دیده میشود و چه بس زیبا از ناخودآگاه جمعی هر دیار با ما سخن میگویند.  

 پیمان پایدار

*******************

 

 در دهی کوچک بنام باژ در خراسان ، مردی بزرگ مدت سی سال از عمر پربار خود را صرف نگارش کتابی کرد که جمع کثیری از پژوهشگران ایرانی و فرانسوی و آلمانی و محققانی در دیگر نقاط جهان ، اکثر عمر خود را صرف تحقیق درباره این اثر ارزشمند کرده اند ٠ ابن اثیر ، ادیب ، مورّخ و دانشمند عرب ، در کتاب "الکامل فی التاریخ" خود ، از شاهنامه بعنوان قرآن پارسی یاد کرده است٠

 

داستان تولد زال سپید موی ، فرزند سام نریمان ، پهلوان بزرگ ایرانی ، یکی از زیباترین و پر رمز و رازترین بخشهای شاهنامه است ٠ سام بدیدن نوزاد خویش که با موی سپید متولد شده بود ، احساس شرم کرد ، آنرا نقصی نابخشودنی در آفرینش فرزندش دانست ، و پنداشت که در جمع بزرگان و پهلوانان ، با بی آبرویی مواجه خواهد شد٠ از اینرو بمنظور حفظ آبرو ، نوزاد را از خود دور کرده و در کوهستانها رها کرد تا طعمه جانوران شود ٠ ولی سرنوشت زال بطریق دیگری رقم خورده بود.
 او باید زنده میماند تا از طریق ازدواج با رودابه ، رستم ، پهلوان پهلوانان و نگهدارنده ایرانزمین از گزند دشمنان را بدنیا بیآورند٠ اینجاست که سیمرغ بمیدان می آید و بدیدن زال ، نوزاد سپید موی ، و به فرمان ایزد یکتا ، مهر کودک را به دل میگیرد و از شکار او صرفنظر میکند٠

 

سیمرغ در ادبیات ایران زمین ، مرغی افسانه ای است که در بالاترین قله کوه البرز آشیانه دارد و از نیروی سحر آمیزی برخوردار است ٠ با استناد به گفته حکیم فردوسی که کتاب شاهنامه برگرفته از متون ایران باستان است، میتوان اینطور نتیجه گرفت که اسطوره سیمرغ بمدت هزاران سال بر فراز آسمان ایران در پرواز بوده و هست٠ به همین دلیل ، اکثر شاعران بزرگ ما از عطار نیشابوری گرفته تا نظامی و مولوی و حافظ شیرازی ، در آثار خودشان همواره به سیمرغ ، و نیروی خرد او اشاره کرده اند.

سیمرغ زال را در سرپنجه خویش به قله البرز کوه و به آشیانه خود میبرد و مانند فرزند خود از او نگهداری میکند٠ پس از گذشت سالها ، زال به جوانی نیرومند با موهای بلند و سفید تبدیل میشود ، و توسط کاروانها دیده میشود و خبر آن به سام میرسد ٠ سام نریمان ، فرزند خویش زال را بخواب میبیند و پشیمان از کرده خویش و به امید پیدا کردن زال ، به البرز کوه میشتابد٠ 

 داستان مهر سیمرغ به زال ، و عیان گشتن حقیقت در جهان ، یکی از زیباترین و مهمترین بخش های شاهنامه است ٠ این بخش را با صدای مهندس مشیری بشنوید.

http://www.bahrammoshiri.com/home/popup_player.php

بهرام مشیری برنامه سرزمین جاوید ١٢ نوامبر ٢٠١٤
فایل صوتی بمدت ٢٠ دقیقه